Thuisplusflat

Na 2 jaar Thuisplusflat is de evaluatie positief. Ondanks de Corona en een lockdown betaalt de extra investering in preventie en vroegsignalering zich uit. Een belangrijk doel is het terugdringen van zorguren. De aandacht voor preventie leidt tot minder gebruik van langdurige zorg; een daling van doelmatigheid cijfers van 18% naar 14%.

Preventie heeft geen effect op kortdurende zorg, zoals bijvoorbeeld nazorg na ziekenhuisopname. Het wekelijks signaleringsoverleg tussen wijkverpleegkundige, woonconsulent en buurtwerker monitort de bewoners van het flatgebouw. Vaak sluiten ook de manager dementie, de teamleider Dagbesteding en de huismeester aan.

Het flatgebouw is een goed onderhouden ouderencomplex, die voorheen fungeerde als verzorgingshuis. De scheiding van wonen en zorg is volledig doorgevoerd. Een van de gevolgen van die scheiding was dat de ontmoeting ruimte op de begane grond veel minder werd gebruikt. Door de steun van de corporatie heeft de buurtwerker meerdere groepen geactiveerd die van de ruimte gebruik maken. Meerdere kookgroepen zijn actief. Ook wordt wekelijks aan stoelgymnastiek gedaan. 

De bewonerscommissie annex activiteitencommissie had meerdere bezwaren tegen de veranderingen. Sommige leden zijn opgestapt of blijven bezwaar maken via verschillende wegen tegen de gang van zaken. Het vraagt van de direct betrokken professionals tact en diplomatie voor het goed omgaan met deze criticasters. Uit een rondgang langs meerdere corporaties blijkt dat de kritische houding van bewoners commissies op meerdere plekken aanwezig is. Oorzaak is het verweven raken van huurders zaken met bewonersactiviteiten. De meerderheid van de bewoners zijn uitermate positief over de aandacht en nieuwe activiteiten in de flat.

Een ander belangrijk resultaat van de Thuisplusflat is de vorming van een groep bewoners die zich de principes van positieve gezondheid eigen hebben gemaakt. De ‘positieve gezondheid club’, zo’n 20 bewoners, treden nu op als ambassadeurs richting andere bewoners. De vrijwilligers ambassadeurs proberen hen te activeren om te wandelen, bezoek aan een museum of mentale gymnastiek via spelletjes. 

Op op microniveau gebeurt er veel. Meer bewoners zien naar elkaar om. Kleine kookgroepjes hebben zich gevormd, bijvoorbeeld op een gang. Ook wordt de huismeester eerder ingeschakeld als buren denken dat het bij de buren ‘niet pluis’ is. De huismeester neemt dit signaal mee naar het signaleringsoverleg, die een beslissing neemt wie van de aanwezig professionals langs gaat. 

De maatschappelijke businesscase, die ik heb opgesteld, is (nog) niet financieel dekkend voor de zorgorganisatie. De inspanningen van de buurtwerker worden betaald door de zorgorganisatie. De zorgorganisatie krijgt van de gemeente per Wmo cliënt die door de zorgorganisatie wordt bediend een vergoeding. Bij 100 Wmo cliënten is de Mbc rond. De overdracht van cliënten Huishoudelijke ondersteuning van de ene zorgorganisatie naar de andere verliep moeizaam. Een intensief traject van overleg tussen de zorgmedewerkers onderling en met de cliënt, wordt gevolgd door het introduceren van een nieuwe medewerker Huishoudelijke Ondersteuning bij de cliënt. Pas bij het ondertekenen van het nieuwe contract kan de cliënt worden aangemeld bij Vraagwijzer van de gemeente en krijgt de zorgorganisatie een nieuwe cliënt er bij. Dit proces is gaande.

Een fundamenteel probleem is de doorstroming. In een dergelijk ouderencomplex is er een mutatiegraad van 10%. Het liberale woonverdelingsysteem maakt het in principe voor iedere 55-plusser, die ingeschreven staat bij Woonnet Rotterdam, om te reageren op een leegstaande woning. Op die manier zijn veel werkende jonge ouderen (55+) naar het complex verhuisd. Dat is niet goed voor de interne huiscultuur. Samen met de wijkverpleegkundigen probeert de corporatie met het instrument gericht toewijzen kwetsbare ouderen uit de wijk te laten verhuizen naar de Thuisplusflat. Het blijft lastig om ouderen die in het eigen huis wonen, ondanks hun verminderde mobiliteit door ziekte en ouderdom, te laten verhuizen. Door de actieve houding van de corporaties en van de seniorenmakelaars verhuizen kwetsbare ouderen steeds vaker naar de woningen en woonomgeving, zoals die van de Thuisplusflat. 

De TPF voorziet zeker in een behoefte. Extra aandacht en preventie voor de bewoners van ouderencomplexen hebben onmiskenbaar effect. Het signaleringsoverleg is gekopieerd door Laurens en wordt nu met steun van de corporaties en welzijnsorganisaties uitgerold in Blijdorp, Charlois, Feyenoord en IJsselmonde. Ik heb daar als adviseur mijn bijdrage aan geleverd. Het is in mijn optiek slechts het begin van een meer gestructureerde, integrale aanpak die samen met de lokale overheid, huisvesters, medische zorg, thuiszorg, paramedische diensten en welzijnsorganisaties wordt uitgevoerd. In seniorvriendelijke wijk Ommoord werken we daar aan.